10 dagen stil.. en mediteren

Ons vorige verhaal uit Ko Kut is inmiddels al weer even geleden. Vanuit daar zijn we via Bangkok, Bali en Jakarta naar Bogor gereisd. Tussen onze vluchten door moesten we een dag in Kuta Bali verblijven. Daar hadden we al heel wat over gehoord: 'ga daar niet heen', 'super toeristisch', 'alleen maar zuipende Australiërs'. Zonder hoge verwachtingen kwamen we dus aan. En we hebben er een heerlijke dag gehad. Lekker op het strand gezeten, daar een ananas gegeten, 's avonds pizza (wat hadden we daar zin in!), een prachtige zonsondergang en naar de bios. Een heerlijk ontspannen dag. En een wijze les: het zijn mede de verwachtingen die bepalen hoe je ervaring zal zijn.

Van velen kregen we al de vraag: Hoe was het? Hebben jullie het overleefd? Dit sloeg op de tien daagse Vipassana stilte meditatie die we net hebben afgerond.

Het doel van de Vipassana meditatie was niet zoals andere meditatie technieken om te focussen en tot rust te komen, maar om de onzuiverheden in de geest te verwijderen.
We zijn tien dagen lang stil geweest. Dat was niet zo moeilijk, dat was zelfs prettig ook. We hadden ook geen oogcontact met anderen en waren dus echt op onszelf gericht. In deze tien dagen mochten we geen levens nemen: we aten dus vegetarisch en we mochten geen mieren of muggen doodslaan. We moesten ons onthouden van alle seksuele activiteiten: iedereen droeg bedekkende kleding en mannen en vrouwen waren gescheiden. Het doel hiervan was om geen lusten of afleiding op te roepen, zodat iedereen de aandacht volledig op zichzelf kon richten.

De wekker ging om 4 uur en om half 10 ging het licht uit. Behalve de ontbijtpauze, de lunchpauze en de avondlijke fruit-met-theepauze waren we fulltime aan het mediteren.

De eerste drie dagen begonnen we met Anapana. Een meditatie techniek waarbij je enkel de ademhaling in je neus observeert. Komt deze door je linker neusgat of door je rechter? Is deze zwaar of licht? Waar voel je de adem tegen de neuswand aan? Dit is bedoeld om onze geest scherp te maken. In deze eerste drie dagen gingen ons lichaam en de geest protesteren, we kregen dus overal pijn en onze geest ging van alles bedenken wat we beter konden doen.
Op de vierde dag startten we met Vipassana, een meditatietechniek waarbij je systematisch van top tot teen de sensaties op je lichaam observeert. Sensaties als pijn, jeuk, kriebels, warmte, tintelingen. Alles. En dan is het de bedoeling dat we leerden deze te observeren, zonder er op te reageren. Dus niet krabben bij jeuk, niet geen verzitten bij pijn. En vooral: niet reageren met gedachten van afkeer en verlangen, alleen observeren: 'oh, ik heb pijn. Punt'. Je leert om gelijkgestemd te blijven. Je leert dat alles zal veranderen. En door er steeds niet op te reageren, lossen jeuk en pijn zich uiteindelijk op.
Door objectief te reageren op je lichamelijke sensaties verander je het gedachtepatroon. En zo leer je ook obejctief te reageren bij psychische tegenslagen, zonder verlangens als 'had ik maar dit, was het nog maar zo als toen'.

Zo gingen tien dagen voorbij. Ze waren lang en het was hard werken. Het ging met ups en downs. Sommige dagen waren heel moeilijk en zwaar, anderen waren makkelijk. De ene keer waren we snel afgeleid door pijn en gedachtes, de andere keer waren we super gefocust. De laatste twee dagen begonnen we beiden te verlangen naar het einde en dan kun je het soms nauwelijks verdragen om weer te moeten gaan mediteren, maar andere keren kun je niet wachten om weer te mogen mediteren.

Op de tiende dag mochten we weer praten. Heel onwennig. Soms werd al het geluid te veel en liepen we even naar buiten om tot rust te komen. Ook vrouwen en mannen mochten weer met elkaar praten. En wij dus ook. Ons eerste oogcontact was heel erg intens. Als de eerste kus als je verliefd bent. De adem stokte in de keel en we konden geen woord uitbrengen. We mochten elkaar nog steeds niet aanraken, maar wel zien.

Het praten was bedoeld als buffer om weer terug te treden in de maatschappij, weer te wennen, anders kun je de prikkels en de drukte echt niet aan.

Wat we van de Vipassana meenemen is de les dat 'ook dit zal veranderen'. En als we ons eens verdrietig, onzeker, egoistisch of boos voelen, om dit gevoel dan gelijkgestemd te observeren in plaats van dit te onderdrukken of erop te reageren: 'ja ik heb nu een egoistisce gedachte, terug naar de ademhaling' zonder boos op onszelf te worden dat we die gedachten hebben. Het is nu eenmaal menselijk. Dingen zijn zoals ze zijn, niet zoals je zou willen dat ze zijn. En ze veranderen vanzelf wel weer, situaties gaan voorbij. We nemen het dus mee om dingen makkelijker te accepteren. En om meer in het hier en nu te zijn. Onszelf niet meer in een verdrietige of de onzekere gedachte te verliezen en niet meer te blijven verlangen naar iets wat er nu niet is.

Na onze vipassana zijn we samen met nog 4 anderen meegegaan naar een guesthouse in Bogor. Een van die vier was Anandan. Een bijzondere persoonlijkheid. Het kwam erop neer dat hij alles deed wat hem toekwam. Het had zo moeten zijn zeg maar. Zo had hij veel ervaring met ayahuasca en vanaf kinds af aan kon hij spirits zien. Je zou zeggen dat de spiritualiteit hem naar de bol was gestegen maar hij heeft ons tientallen persoonlijke foto's laten zien waarop duidelijk spirits te zien waren. Een van zijn mindcrackers had hij van een Afrikaanse stam: daar geloofden ze dat tijd lineair was. Het verleden, het heden en de toekomst gebeuren tegelijkertijd. Dat zou verklaren waarom in meerdere culturen mensen geloven in reïncarnatie. Je kunt bij bepaalde ver gaande meditaties bijvoorbeeld ook je eigen personificaties uit een ander leven zien. Het klinkt allemaal wat vergezocht, maar wat hij vertelde maakte diepe indruk. En hij vertelde het zo stellig en met zoveel positieve energie.

Een andere man die ook al meer ervaring had met vipassana was Gary. Hij gebruikte vipassana om geld te verdienen. Door zijn emoties te kunnen beheersen kon hij zijn hebzucht en angst in toom houden op de aandelenmarkt bijvoorbeeld. Hij deed dit echter wel om het verdiende geld te doneren aan het vipassana centrum. Hij had wel kaas gegeten van de financiële wereld en hij voorspelde dat de wereldeconomie zoals die nu bestaat niet lang meer kán bestaan. De Wereldbank en de Europese bank kunnen niet eeuwig inflatie creëeren en meer geld blijven drukken. De renteschuld die banken nu al hebben is enorm. Mensen zullen vroeg of laat gaan weigeren dat hun geld steeds minder waard wordt en dit gaan inwisselen voor iets met echte waarde. En wat heeft tegenwoordig nog echte waarde? Wat dacht je van eten.. Alleen eten is zo lastig om te bewaren. Gary had het over goud en zilver. (Dat zal z'n waarde niet verliezen, dat kan immers niet bijgemaakt worden.) Het inwisselen is al begonnen en zodra 3 % van de mensen dit doet, zal de rest volgen. zijn voorspelling: binnen ons leven zal goud weer als betaalmiddel gebruikt gaan worden. Dan zal het systeem van staatsschulden bij de wereldbanken (en de rijke families daarachter) veranderen.

We hebben hem ook gevraagd over andere onderwerpen die ons bezig hebben gehouden op reis. Die ons verdrietig of boos maakten. De media, reclame, de opwarming van de aarde en plastic afval. Het was erg nuttig om met iemand te praten die Vipassana toepaste in de praktijk. In het dagelijks leven.

Gary vertelde bijvoorbeeld dat Al Gore miljoenen verdient met zijn gepredik over het broeikaseffect (en ondanks zijn gepredik wel rondvliegt in een privé jet). En dat er ook onderzoeken zijn die stellen dat de ijskappen op de Noordpool juist toenemen.
Het draait dus allemaal om perceptie: met wie je praat, welke info je kiest te geloven. Beter niet die van iemand die je bang maakt om geld aan je te verdienen.

Gary vertelde over dit soort onderwerpen als de wereldbank, het broeikaseffect of plastic afval: maak je er niet boos over, als je er niets aan kunt veranderen. Dan ben alleen jij degene die je ellendig voelt. het is zoals het nu is. Daarmee bedoelde hij niet om er niets om te geven, maar om niet te verlangen naar meer verandering dan wat je zelf kunt doen.

Het zijn allemaal onderwerpen die te maken hebben met zorgen. En die zorgen komen op hun beurt weer tot stand door afkeer of verlangen. En bij de vipassana zijn we begonnen onze afkeer en verlangens te leren beheersen. Met als doel: gelukkig zijn in het nu.

We zijn heel benieuwd hoe we dat gaan gebruiken als we terug zijn in een westers land waar verlangen en afkeer zo nadrukkelijk aanwezig zijn. Waar marketing en reclame deze creëren. De tijd zal het ons leren.

Over twee weken zit de reis er op. De laatste twee weken gaan we doorbrengen op Lombok en de Gili's: nog even een vakantie in de reis.

Bedankt voor het lezen van ons verslag!